Portret: Michail Boelgakov
Achtergrond
Please allow me to introduce myself
Op deze aarde heb je schrijvers… en je hebt Russische schrijvers. En volgens de Russen zelf heeft Michail Boelgakov het beste boek aller tijden geschreven – dan heb je dus wel met iemand te maken. Maar hoezeer Boelgakovs werk ook brandt in het leven van ieder die hem heeft gelezen, toch knettert zijn naam tegenwoordig wat minder dan voorheen. Dat past misschien ook wel bij de woeste golven waardoor het werk van de schrijver al bijna honderd jaar wordt meegesleurd: het kreeg te maken met groeiend succes, heftige censuur, werd bestempeld als nationaal erfgoed en daalde weer langzaam af richting de underground.
Boelgakovs meesterwerk De meester en Margarita wordt door de Sovjetcensuur pas zesentwintig jaar na zijn dood voor het eerst gedrukt en het mythische en tijdloze verhaal slaat in als een bom. Eind jaren zestig lijkt het wel of er een nieuwe literaire dimensie is ontdekt. Boelgakov zet met zijn cultroman onder anderen Mick Jagger in lichterlaaie, die in een creatieve uitbarsting een muzikaal hoogtepunt uitspuwt met ‘Sympathy For The Devil’.
Dat zal Boelgakovs lezers vast niets verbazen – er zit namelijk iets onverklaarbaars in zijn werk. Het bezit occulte krachten, geeft nieuwe inzichten en veroorzaakt ervaringen waarvan je niet wist dat ze in taal verborgen konden zitten. Luister nog eens naar ‘Sympathy For The Devil’, het nummer waarin al Boelgakovs talenten en frustraties samen lijken te komen: van de sissende teksten, de onheilspellende percussie, de gesmoorde kreten, de sidderende maracas tot en met die smerige en duivelse gitaarsolo. De samenkomst van een Russisch leven vol oorlog, censuur, theater, literatuur, armoede, afwijzingen en een alsmaar brandende creativiteit.