De kleine boekhandel: De Kinderboekwinkel

Karakters: Waarom heeft De Wakkere Muis de winkel destijds overgenomen?

Aby Hartog: De toenmalige eigenaren hebben de winkel vier jaar geleden te koop gezet. Zij waren dik in de zestig en vonden het na 39 jaar tijd voor hun pensioen. De vraag was wie de winkel over ging nemen. De uitgeverij vond het zonde als een winkel als deze zou verdwijnen, dat er geen gespecialiseerde kinderboekwinkel meer zou zijn in zo’n grote stad. Het was dan ook een morele keuze. Het is de oudste van Nederland en de een na oudste van de wereld. Het zou bizar zijn als deze winkel niet meer zou bestaan.

Wat is kenmerkend voor De Kinderboekwinkel?

De winkel is herkenbaar voor de buurt en eigenlijk wel voor heel de stad. Iedereen weet dat het bestaat. Ook buiten Amsterdam trouwens. We zijn dan niet de enige, maar zeker wel de grootste kinderboekwinkel met de grootste historie. Klanten die hier binnenkomen, kunnen echte expertise verwachten. Als je ons vraagt naar een bepaald boek, kunnen we vaak ook iets vertellen over de schrijver of geven we passend advies voor kinderen uit een bepaalde leeftijdscategorie. Daarnaast hebben we natuurlijk een veel grotere collectie vergeleken bij een algemene boekwinkel. Daar hebben vaak maar zes kasten staan, hier hebben we er zo’n vijfentwintig; een hele winkel vol kinderboeken. Ook organiseren we veel boekpresentaties. Zelf ben ik kinderboekenschrijver, dus heb een vrij uitgebreid netwerk. En de eigenaar is natuurlijk een uitgeverij, dat draagt hier ook veel aan bij. Het leukste is misschien wel dat klanten echt een romantisch gevoel krijgen als zie hier binnenkomen en langs het karretje van Pluk van de Petteflet lopen.

Wat is de reden dat u hier bent gaan werken?

Ik ben dus kinderboekenschrijver en werd anderhalf jaar geleden gevraagd om hier manager te worden. Er was iemand uitgevallen en ze zaten omhoog. Er waren al genoeg verkopers, er was ook al een inkoper voor het assortiment, maar er is natuurlijk ook iemand nodig voor de zakelijke dingen zoals roosters.

Welke boeken bieden jullie aan?

Eigenlijk het hele scala aan kinderboeken, op esoterie na. Al zullen we hier ook wel een verdwaald boek over hebben. We zijn echt een algemene boekhandel gericht op kinderen. De sortering gaat van leeftijd leesboeken als romans en verhalenbundels, tot themaboeken over geschiedenis, natuur en wetenschap, maar ook feest- en partijenboeken zoals sint en kerst. Echte klassiekers zoals Annie M.G. Schmidt en Alleen op de wereld kunnen natuurlijk ook niet ontbreken.

Aan welke eisen moet een boek voldoen om geselecteerd te worden voor de winkel?

Het moeten goede boeken zijn. Goed is natuurlijk een ruim begrip, een boek kan dit zijn op allerlei manieren. We hebben een aantal vaste criteria: het boek moet verkoopbaar, goedgeschreven en mooi getekend zijn en we moeten er een positief gevoel bij hebben. Het komt ook wel eens voor dat een boek wellicht niet heel verkoopbaar lijkt, maar dat we het zelf erg goed vinden en er moeite voor willen doen om het te verkopen. Vaak letten we erop of er een goede uitgeverij achter het boek zit. Dan weet je dat het heel blijft, niet te veel taalfouten bevat en dat er een serieuze vormgever achter zit. Dit gaat namelijk wel eens mis. Als het boek geschreven is door een bekend persoon, nemen we het ook sneller op in onze collectie. Met kleine uitgevers en self-publishers zijn we wat terughoudender. Het kan trouwens ook zijn dat het boek niet per se heel goed is, maar dat het goed aansluit bij de buurt; als het over De Jordaan of de Rozengracht gaat bijvoorbeeld. Er zijn uitzonderingen waar andere criteria gelden. We zijn natuurlijk wel een commerciële instelling.

Wat doen jullie aan publiciteit om mensen te laten weten dat jullie winkel bestaat?

We hebben onze eigen website die technisch wordt beheerd door de uitgeverij. De informatie die wordt geplaatst, komt van ons beide. Ook hebben we een Facebookpagina, Instagram, en een Twitteraccount (dat we nauwelijks gebruiken: onze kopers Twitteren vrij weinig). Daarnaast hebben we een maandelijkse nieuwsbrief voor klanten en scholen, direct mailing voor activiteiten zoals tentoonstelling en bijvoorbeeld sinterklaas die langskomt in de winkel. En we hebben natuurlijk het bord op de stoep waar wat informatie op staat.

Wat voor soort mensen kunnen we vooral tegenkomen in uw winkel?

Ooms, tantes, neven, nichten, broers, iedereen kun je hier tegenkomen. Bij een kinderboekenwinkel krijg je te maken met zowel lezers als kopers. Vaak zijn het natuurlijk de ouders met de portemonnee, maar er komen ook kinderen zelf. Opvallend is dat het overwegend vrouwen zijn, met of zonder kinderwagens. Veel mensen uit de buurt, maar ook uit de rest van de stad, als ze toevallig in de binnenstad moeten zijn. Als de klanten van buiten Amsterdam komen, zijn er twee soorten te onderscheiden: ze komen echt op bezoek voor onze winkel, of ze lopen er toevallig langs en willen even een kijkje nemen. In veel plaatsen heb je natuurlijk niet zo’n gespecialiseerde winkel. Je kunt alle boeken die wij hier hebben natuurlijk online bestellen, maar dan mis je onze kennis. Als je een specifieke vraag hebt, krijg je op het internet niet het antwoord dat je hier wel zult krijgen.

Hoe ziet u de toekomst voor u?

We hebben al wat mails van geïnteresseerden ontvangen. Ik heb er zeker vertrouwen in dat we iemand gaan vinden voor deze winkel. We hebben het economisch zwaar, maar de omzet is het afgelopen jaar wel met 15% gestegen. Het probleem is dat de uitgeverij niet genoeg tijd heeft om de winkel de juiste aandacht te geven. Echter, de winkel is geen gespreid bedje. Je moet er tijd en geld insteken, maar ik heb goede hoop dat we iemand vinden die zegt: dat gaan we doen! Het is hard werken, je krijgt je klanten niet voor niets. Activiteiten kosten geld, mankracht kost geld, foldertjes, publiciteit, noem maar op. Maar een winkel als deze is het waard, en mag niet verloren gaan. Maar de winkel biedt ook zeker perspectief en kansen.

Onder de jongeren wordt er ook steeds minder gelezen. Als u ze iets aan zou raden, welke vijf schrijvers zouden dat zijn?

We hebben natuurlijk niet alleen kinderboeken, maar ook een kast met Young Adult-boeken die veel volwassenen aanspreken, zoals The hate you give van Angie Thomas, Een groene bloem-trilogie van Floortje Zwigtman, Nevermoor van Jessica Townsend, Artistoteles & Dante ontdekken de geheimen van het universum van Benjamin Alire Saenz en Een Mann van Rindert Kromhout.