
Het komt maar zelden voor dat een muziekgroep radiozenders moet vragen een van hun nummers niet langer te spelen. Toch voelde de Britse newwaveband The Cure zich in 1986 daartoe genoodzaakt. Hun intussen tot wereldhit uitgegroeide 'Killing an Arab' veroorzaakte namelijk heel wat controverse. Nogal wat mensen begrepen het nummer vanwege de titel namelijk als een lied dat geweld tegenover Arabieren promoot. Dat was nochtans helemaal niet wat zanger en songschrijver Robert Smith in gedachten had toen hij het lied tien jaar eerder schreef nadat hij De vreemdeling van Albert Camus had gelezen.

Zowel in de roman De reiger van de Italiaanse Giorgio Bassani (1916-2000) als in De vogels van de Noorse schrijver Tarjei Vesaas (1897-1970) vereenzelvigt een getormenteerde man zich met een uit de lucht geschoten vogel. Wie waren deze beide mannen? En wie waren de twee schrijvers, die de mentale leefwereld van hun hoofdpersonage lieten beheersen door respectievelijk een reiger en een houtsnip?

Begin 1974 krijgt vertaler Pé Hawinkels de opdracht een nieuwe Nederlandse vertaling van Der Zauberberg te maken, het bekendste werk van Nobelprijswinnaar Thomas Mann. De oude, vooroorlogse vertaling is dan bijna vijftig jaar oud en aan een opvolger toe. Een droomklus voor Hawinkels. Na negen maanden is hij klaar en begin 1975 ligt het boek in de winkel. En hoewel de reacties vrijwel allemaal positief zijn, toch waren de meningen over Hawinkels’ vertaalkunsten behoorlijk verdeeld. Er ontstond zelfs een heuse rel – die wij nu weer van onder het stof halen.

Irmgard Keun (1905-1982) raasde aan het begin van de jaren dertig als een wervelwind door de Duitse letteren. Haar opmars werd echter gestuit toen haar boeken na de machtsovername door Hitler in 1933 als niet volkseigen werden bestempeld en op de zwarte lijst kwamen te staan. In de zomer van 1936 verliet ze Duitsland en bracht eerst een paar maanden door in Oostende waar ze Joseph Roth leerde kennen. Niet veel later geraakte Keun in de vergetelheid tot ze rond haar zeventigste werd herontdekt. Wie was deze schrijfster die in de woelige jaren dertig zovele lezersharten veroverde en door tijdgenoten werd getypeerd als naïef maar briljant?

Aardbei en chocola, het verhaal van een even ongebruikelijke als diepe vriendschap, is de Nederlandse vertaling van El lobo, el bosque y el Hombre Nuevo (De wolf, het bos en de Nieuwe Man), de beroemdste novelle van schrijver en scenarist Senel Paz (1950). Het is de meest gefotokopieerde tekst in de Cubaanse geschiedenis, werd in meer dan twintig landen gepubliceerd en tot op heden in elf talen vertaald, en diende als inspiratie voor negentien toneelstukken. Fresa y chocolate, de verfilming die in 1993 uitkwam, is de enige Cubaanse film die ooit voor een Oscar is genomineerd. Wij schreven een beschouwing over het boek en de auteur.

Wanneer Ingrid Symons, redactrice bij Standaard Uitgeverij, in 1975 het manuscript van Hoe heette de hoedenmaker? in handen krijgt, is ze meteen laaiend enthousiast. Ze hoopt de roman zo gauw mogelijk gepubliceerd te krijgen. Dat lukt. Later dat jaar ligt het romandebuut van Loekie Zvonik al in de rekken. De roman wordt zowel in Vlaanderen als in Nederland bijzonder goed onthaald, en sleept het daaropvolgende jaar de felbegeerde Debuutprijs in de wacht. Er is zelfs even sprake van een verfilming door de gelauwerde regisseur Roland Verhavert.