Nathalie Sarraute is een van de spilfiguren van de nouveau roman in Frankrijk. Ze lanceert mee de literaire beweging wanneer haar werk Tropismen wordt gepubliceerd in 1957. In dit artikel vragen we ons af wat het begrip ‘tropisme’ betekent en hoe dat iconische werkje, dat uit slechts vierentwintig korte, maar krachtige, hoofdstukken bestaat, een sleutel is om Sarrautes bijzondere taal en literatuuropvatting te begrijpen. We zullen ook zien dat de schrijfster haar tijd ver vooruit was, aangezien de eerste druk van haar werk, in 1939 al, maar een mager succes was. Pas later blijkt het Franse publiek klaar voor haar Tropismen en de nouveau roman. Als laatste gaan we dieper in op de fundamenten van de fameuze nouveau roman die in de jaren vijftig en zestig het Franse literaire landschap veroverde.
Friedrich Dürrenmatt was een begenadigd schilder, die schrijver werd. Meer nog, hij werd een van de grootste Zwitserse auteurs van de afgelopen honderd jaar. Voorts stond hij bekend als een onderhoudend en soms provocerend causeur. Hij was een filosoof die een goed glas wijn en een sigaar apprecieerde. De stand van de wereld stemde hem niet vrolijk, maar dat tastte zijn gevoel voor (zwarte) humor niet aan. Op foto’s kijkt hij vaak ernstig in de lens, maar soms mag het ook wat speelser en poseert de zwaarbebrilde schrijver met een van zijn huiskaketoes op het hoofd of de schouder. De hem typerende combinatie van eruditie en luchtigheid komt ook terug in zijn werk. Om je beter te laten kennismaken met Dürrenmatt, schreven we een portret over zijn werk en leven.
Het leven van William Seward Burroughs (1914–1997), ook wel de ‘father of the beats’ en de ‘godfather of punk’ genoemd, was allesbehalve saai en conventioneel. Burroughs was homoseksueel (in een Amerika waar dat nog sterk afgekeurd werd), was openlijk verslaafd (aan zo’n beetje alles, maar met name aan heroïne), had een fascinatie voor wapens en doodde zijn vrouw, Joan Vollmer, tijdens een drankspelletje. Doordat hij dit leven wist om te zetten naar eveneens allesbehalve saaie en conventionele literatuur, had hij een grote invloed op de literatuur, beeldende kunst, film en (rock)muziek. Maar wat maakt zijn werk zo bijzonder? Wat is zijn relatie met andere beatschrijvers als Allen Ginsberg en Jack Kerouac? En waarom zijn Patti Smith, Frank Zappa, Iggy Pop, Tom Waits en The Beatles zo buitengewoon gefascineerd en geïnspireerd door de man die in het midden prijkt van de legendarische albumhoes van Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band? In dit artikel geven we een inkijk in het excentrieke leven en werk van een van de invloedrijkste postmoderne schrijvers van de tweede helft van de vorige eeuw.
Raymond Carver schreef kortverhalen, poëzie en essays die onder het dirty realism worden gerekend, schouder aan schouder met John Cheever, Charles Bukowski en Richard Ford. In zijn werk portretteert hij mensen wiens levens niet glorieus slagen, zoals doorgaans afgebeeld in Amerikaanse heldenverhalen: zijn personages zijn vooral ontgoocheld door de tijd, de niet-uitgekomen-dromen en de routines waarin zij verzeild zijn geraakt. Zij houden zich wankel aan elkaar staande en vissen, drinken en roken zich door het leven. Apotheosen ontbreken, evenals spectaculaire wendingen - qua compositie werd Carver geïnspireerd door het werk van Isaak Babel, waarin het leven zelf een loopje neemt met het verhaal. Toch is zijn naam hier een beetje in de vergetelheid geraakt. Daarom stellen we onszelf de vraag: wie is deze anti-held?
Dit jaar is het precies honderd jaar geleden dat Paul van Ostaijen zijn dichtbundel Bezette stad publiceerde. Omdat Bezette stad beschouwd kan worden als een van de belangrijkste modernistische literaire werken uit ons taalgebied en bovendien het verloren gewaande manuscript van de bundel recent opnieuw opdook en kon worden aangekocht door de Vlaamse overheid, hebben we een reden om te feesten. Toch heeft de doorsnee lezer vandaag wellicht een beetje hulp nodig wanneer die zich een weg wil banen doorheen Van Ostaijens expressie van het leven in het bezette Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Wij dompelden ons daarom onder in de wereld van de vroege film en de invloed van die nieuwe kunstvorm op Bezette stad.
Mary Shelley is een van de beroemdste auteurs aller tijden. Die faam heeft ze grotendeels te danken aan de verfilmingen van haar boek Frankenstein uit de jaren dertig, en de talloze spin-offs die daarop volgden. Maar die films doen eigenlijk geen recht aan de complexiteit van het boek. En wie denkt dat Shelley een schrijver van oppervlakkige horrorverhalen is, zit ernaast. Haar werken zijn doorleefd, en filosofisch en literair interessant.