Zowel in Finland als in Zweden wordt de schrijfster Tove Jansson (Helsinki, 1914-2001) op handen gedragen. Haar faam dankt ze in de eerste plaats aan haar kinderboeken, die zich afspelen in de door haar verzonnen Moeminvallei. Deze vallei is genoemd naar het Moemingezin dat er woont. Voor wie nog niet eerder kennis heeft gemaakt met Moem en zijn ouders: het zijn witte, aaibare figuren met een staart, afgeronde puntoren en een snuit, die hen iets nijlpaardachtigs geeft. Let wel, Tove Jansson ergerde zich aan de nijlpaardvergelijking: wie niet verder keek dan dat, vond ze tactloos. En gelijk had ze, want per slot van rekening zijn Moemins net als mensen, met dezelfde mensenwensen en dezelfde mensenstreken. Met Karakters nemen we je mee voor een blik achter de schermen van het leven en werk van de veelzijdige Tove Jansson.

In deze reeks zoomen we in op landen die literatuur ademen, maar waarvan de kans bestaat dat je niet veel afweet van hun literatuurgeschiedenis, grootste schrijvers en literaire bezoekplekken. Nadat we eerst Tsjechië bezochten, is het nu de beurt aan Zuid-Afrika. Van Kaapstad tot Durban en van Gordimer tot Scholtz, begeleiden we je langs de must sees en knows van het Zuid-Afrikaanse literaire landschap.

Wereldwijde bestsellers die als warme broodjes over de toonbank gaan, oogsten gewoonlijk diepe bewondering, zeker als de auteur piepjong blijkt te zijn. Op achttienjarige leeftijd debuteerde Françoise Sagan met haar sensationele Bonjour tristesse, een roman die haar razendsnel rijkdom en roem opleverde. Sagan staat bekend als een baanbrekend talent, een jongensachtige schoonheid en een hedoniste met een gat in haar hand. Met Bonjour tristesse, een roman over de zwoele zomer van de onstuimige Cécile en haar rokkenjagende vader, behaalde ze haar grootste literaire succes. Ter gelegenheid van de publicatie van de schrijfsters verloren roman De hoeken van het hart wentelen we ons graag nog eens in Céciles verdriet uit Bonjour tristesse en verdiepten we ons in haar schrijversleven.

‘The Jean Genie’ is een aanstekelijk liedje van David Bowie, met een stevig ritme, een speelse mondharmonica en een refrein dat lekker makkelijk mee te zingen is. Het nummer bereikte de zesde positie in de Nederlandse top 40 en in België kwam het tot de zevende plaats. Maar wat zong iedereen eigenlijk uit volle borst mee? Gaat dit over een genie in spijkerbroek zoals in het beroemde boek van Thea Beckman? En waar slaat die voorliefde voor schoorstenen (chimney stacks) eigenlijk op? In een interview onthulde David Bowie al snel dat het een – ietwat gezochte – woordspeling is. De naam verwijst naar de Franse avant-garde schrijver Jean Genet. Maar wie is Jean Genet en waarom schrijft niemand minder dan David Bowie een nummer over hem? Een portret over zijn werk, leven en de cultstatus die Genet nog steeds geniet in de pop- en rockmuziek.

Telkens als Émile Zola een nieuwe roman voltooide, zond hij met trots een exemplaar naar zijn trouwe jeugdvriend, de kunstenaar Paul Cézanne. Naar goede gewoonte deed hij dat ook na de publicatie van Het meesterwerk, een boek waarin hij de treurige lotgevallen van de fictieve kunstschilder Claude Lantier vastlegde. Tot zijn grote ergernis ontdekte Cézanne dat het levensverhaal van de gefaalde artiest in de roman hem wel heel erg bekend voorkwam. Zijn woede was niet ongegrond: de gelijkenis tussen zijn eigen leven en dat van het hoofdpersonage in Het meesterwerk is inderdaad onmiskenbaar. Daardoor ontstond een conflict tussen Cézanne en Zola dat uiteindelijk de doodsteek betekende voor hun vriendschap. Naar aanleiding van de Nederlandse heruitgave van Het meesterwerk doken we dieper in het verhaal.

Dat ledigheid des duivels oorkussen is, daarmee moest je bij Albert Cossery niet komen aanzetten. De in Parijs wonende Egyptische schrijver was immers een groot voorstander van nietsdoen, tenminste als dat niksen welbesteed was. Daarmee bedoelde hij dat het moest stemmen tot nadenken. Levenskunst ging voor hem namelijk hand in hand met reflectie en spirituele ontwikkeling. Een veelschrijver was Albert Cossery dan ook niet. In zestig jaar tijd heeft hij een verhalenbundel en zeven romans uitgebracht. In dit artikel laten we je nader kennismaken met de onthechte schrijver, die vol overgave het genot van de ledigheid bezong.